In de bouwsector wordt een onderscheid gemaakt tussen twee soorten bouwprojecten, namelijk utiliteitsbouw en burgerlijke bouw. De eerstgenoemde gebouwen hebben geen woonfunctie. Hierbij kan gedacht worden aan magazijnen, fabrieken, scholen, agrarische gebouwen, kantoorpanden, bedrijven, winkels of kazernes. Burgerlijke bouw betreft met name huizen en gebouwen die als hoofddoel bewoning hebben. Ook scheepsbouw en vestingbouw wordt gerekend onder burgerlijk bouwen.
Recente ontwikkelingen en trends in de utilitaire bouwsector
Qua nieuwbouwprojecten en renovaties in de bouwsector neemt de utilitaire sector tegenwoordig ongeveer 35 procent van alle capaciteit in beslag. De overige 65 procent van de panden die aannemers bouwen, betreft woningen, flats en in mindere mate schepen. Er is de afgelopen jaren in de utiliteitssector minder gebouwd op het vlak van kantoren en overheidsgebouwen. Mede door de groei van het aantal zzp’ers in Nederland – die vaak kantoor aan huis houden – was er namelijk jarenlang sprake van leegstaande winkelpanden en kantoren. Die leegstand is nu grotendeels opgelost en de trend lijkt zich te keren: er zijn in de nabije toekomst weer meer kantoren nodig in Nederland. En de bouwtrends van die nieuwe kantoren zijn veranderd. Tegenwoordig ligt de klemtoon in de utiliteitsbouw op leefbaarheid voor het personeel en optimale duurzaamheid voor het milieu. Energieneutrale kantoorruimtes, bedrijven en winkels zijn dan ook bezig aan een flinke opmars. En dat is een uitstekende ontwikkeling, want duurzaam bouwen levert alleen maar winnaars op. Naast het milieu en het gezonde leefklimaat, is de winst voor humaan: het personeel dat in een gezonde omgeving kan werken, voelt zich beter, presteert beter en levert een hogere productiviteit. Initiatieven als de ‘Happy Building Index’ en de ‘Coalitie Gezonde Gebouwen’ zijn twee belangrijke recente initiatieven die zich richten op het stimuleren van de bouw van gezonde bedrijfsruimtes en leefbare kantoren en meten en analyseren hoe werknemers hun werkruimte ervaren en beoordelen.
Recente trends: circulaire werkplekken en zit-sta bureaus
Een andere trend in de utiliteits bouwsector zijn de circulaire werkplekken. Onlangs besloot de Rijksoverheid om ongeveer 100.000 werkplekken van ambtenaren circulair te maken. Hierbij worden stoelen en bureau ingezet die hergebruikt worden en/of gerecycled kunnen worden. Met als doel: het milieu en klimaat zo weinig mogelijk belasten. Er wordt hierbij actief ingezet op het zo optimaal mogelijk verlengen van de levensduur van kantoormeubilair en accessoires. Niet alleen het milieu, maar ook de Nederlandse burger vaart hier wel bij. Immers: als het Rijk kan besparen op kantoorkosten, gaat dat uiteindelijk schelen in de belasting die burgers betalen. Steeds populairder in utiliteitsgebouwen zijn voorts de zit-sta werkplekken aan het worden. Deze beogen om werknemers te stimuleren om regelmatig te staan en lopen als ze op kantoor zitten. Zit-staplekken op het werk verhogen de productiviteit en het welbevinden van het personeel aanzienlijk. Werknemers zijn minder vaak ziek, actiever en scherper en komen dan ook met betere, innovatieve ideeën op de proppen en hebben een hogere output qua arbeidsproductiviteit.
Waardestijging duurzame utiliteitsgebouwen
Opmerkelijk is dat duurzaamheid geen geld hoeft te kosten, maar juist vaak geld oplevert. Zo is de afgelopen jaren gebleken dat duurzame winkels en bedrijfsgebouwen sneller in waarde stijgen dan panden die niet milieuvriendelijk of klimaatneutraal zijn. Dit betekent dat, wanneer je als ondernemer investeert in duurzaamheid en een milieuvriendelijk en goed geïsoleerd pand, dit zich later weer gaat terugbetalen. Zo investeer je dus niet alleen in een beter milieu, maar ook in jezelf!